شانه و تراکم فرش

هر فرش ماشینی دو نوع مشخصه دارد : تراکم عرضی و تراکم طولی
تراکم عرضی را شانه می گویند . شانه به تعداد گره در یک متر از عرض فرش است برای مثال قالی 700 شانه یعنی در هر متر عرض فرش 700 گره بافت شده است.
تراکم طولی به معنای تعداد گره بافت شده در یک متر از طول فرش است برای مثال تراکم 2550 در فرش 700 شانه.
همیشه مقدار تراکم از شانه بیشتر است. شانه و تراکم در ریزبافتی و ظرافت فرش موثر هستند. هرچه شانه و تراکم فرش بالاتر باشد فرش ریزبافت تر و ظرافت و زیبایی بالاتری نسبت به فرش با شانه کم تر دارد.
تصور اشتباهی که در بین مردم شکلگرفته است این است که هر چه تراکم فرش بیشتر باشد، کیفیت فرش بالاتر میباشد. بلعکس همین تفکر نیز بین مردم وجود دارد که هرچه فرش دارای تراکم پایینتری باشد، دارای کیفیت پایینتری نیز خواهد بود. اما برخلاف این باور غلط، کیفیت فرش ربطی به تراکم و شانه فرش ندارد و تأثیر تراکم بالای فرش بر روی ریزنقشی و زیبایی آن میباشد.
بلکه معیارهای دیگری برای سنجش کیفیت فرش وجود دارند که از جمله میتوان به موارد زیر توجه نمود: نشان استاندارد، وزن فرش، جنس نخ خاب، جنس نخ پود، دستگاه بافت و… که از جمله مواردی هستند که در مرغوبیت و کیفیت فرش سهیم هستند.
برای مثال فرش ماشینی 1200 شانه با تراکم 3600 زیبایی بیشتری نسبت به فرش 700 شانه با تراکم 2550 دارد اما از ضخامت کمتری نسبت به فرش ماشینی 700 شانه برخوردار است.
قیمت فرشهای 700 شانه، بسیار پایینتر از فرشهای 1200 شانه است. دوام و کیفیت بین فرش 700 شانه و 1200 شانه یکسان است و هر دو فرش از نظر جنس الیاف بهکاررفته یکسان هستند. از لحاظ زیبایی هرچه یک فرش ماشینی ریزبافتتر و ظریفتر باشد، زیباتر است و جلوه ظاهری بهتری دارد.